Tokeny NFT jest to skrót od Non-fungible token, tłumacząc na język polski, możemy mówić o niezmiennych tokenach. Podstawową cechą jest ich unikatowość. Każdy token jest jedyny w swoim rodzaju, co sprawia, że jest to towar rzadki mogący mieć wartość kolekcjonerską.
Większość kryptowalut oraz tokenów jest zamienna. Cecha zamienności oznacza, że każdą dowolną jednostkę danego coina możemy zamienić na inną taką samą. Tłumacząc na przykładzie walut fiat: kiedy masz monetę, dokładniej mówiąc złotówkę, to możesz podmienić ją na każdą inną złotówkę, znajdującą się w obiegu, a wartość pozostanie taka sama.
Zamienność oznacza, że jednostki aktywów są wymienne pomiędzy sobą. W dowolnej chwili możesz dokonać wymiany pomiędzy poszczególnymi jednostkami aktywa, ponieważ są one właściwie nierozróżnialne, mają taką samą wartość. Tokeny niezmienne różnią się pomiędzy sobą cechami oraz wartością, przez co każda jednostka jest niepowtarzalna.
Warto w tym miejscu rozróżnić token od coina. Coin ma swoją własną sieć blockchain, dobrym przykładem będzie Bitcoin, czy Ethereum. Tokeny natomiast, nie mają własnej, odrębnej od innych sieci tylko wykorzystują już istniejące blockchainy. Z tego powodu opłaty transakcyjne w przypadku handlu tokenami pobierane są według możliwości danej sieci.
Tokeny NFT – ERC-721 oraz ERC-1155
Tokeny NFT tworzone są na podstawie blockchain Ethereum. Wyodrębnić możemy dwa różne rodzaje protokołów: ERC-721 oraz ERC-1155. Protokół jest to zbiór wytycznych, które są powiązane ze specyfikacjami programistycznymi. Najprościej mówiąc, protokół określa standardy, które muszą być spełnione przez tokeny.
Standard ERC-721 charakteryzuje się tym, że umożliwia tworzenie tokenów NFT. To jest podstawowa rola tego protokołu. Pozwala on developerom tworzenie dApps, czyli zdecentralizowanych aplikacji. Dodatkowo istnieje możliwość tokenizacji unikalnych aktywów.
Zdecentralizowane aplikacje działają na zasadzie peer-to-peer, oznacza to, że akcja zachodzi bezpośrednio pomiędzy dwoma użytkownikami. W przypadku klasycznych aplikacji niezbędny był serwer, który uruchamiał określony kod. Wykluczenie serwerów centralnych sprawia, że dApps nie są w żaden sposób kontrolowane przez nadrzędny podmiot. Sprawia to, że zdecentralizowane aplikacje są szybkie oraz bezpieczne.
ERC-1155 jest zmodernizowaną wersją ERC-721. Umożliwia ona przeprowadzanie transakcji tokenami wymiennymi oraz niewymiennymi. Otwiera to szereg nowych możliwości dla developerów tworzących aplikacje zdecentralizowane. Dodatkowo ERC-1155 pozwala na posiadanie tysięcy cyfrowych aktywów na jednym smart kontrakcie. W przypadku ERC-721 wymagałoby to wygenerowania kontraktu smart dla każdego aktywa oddzielnie.
Wykorzystanie NFT – początki.
O tokenach NFT zaczęło być głośno w roku 2017, kiedy to gra polegająca na kolekcjonowaniu wirtualnych kotów zaczęła zyskiwać na popularności. CryptoKitties jest to innowacyjny projekt polegający na zbieraniu tokenów NFT.
Gracze kolekcjonują, wymieniają się, a nawet handlują pomiędzy sobą wizerunkami kotów. Każdy czworonóg jest niepowtarzalny. W większości przypadków różni je jakaś cecha wyglądu, mają inny kolor, kształt wąsów czy nawet zupełnie inną rasę. Wizerunki kotów są niepodzielne, nie można rozłożyć CryptoKitty na części pierwsze.
Gra w pewnym momencie swojego istnienia była tak popularna, że przeciążyła blockchain Ethereum. Wielu inwestorów dopatruje się w sukcesie tego projektu wpływu na rozwój całej sieci Ethereum. Przykład ten idealnie obrazuje to, że kryptografia może mieć również zastosowanie rekreacyjne. Warto wspomnieć, że niektóre wirtualne koty zostały sprzedane za tysiące dolarów. Wielu kolekcjonerów wzbogaciło się, dzięki temu projektowi.
Tokeny NFT zrewolucjonizują współczesną sztukę?
Tokeny NFT bardzo szybko znalazły zastosowanie, współcześni artyści mogą za ich pomocą dotrzeć do inwestorów. Artyści wykorzystują tokeny NFT do tworzenia unikatowych dzieł sztuki cyfrowej. Mike Winkelmann tworzący pod pseudonimem Beeple sprzedał dzieła o łącznej wartości 3,5 miliona dolarów.
Na rynku powstaje coraz więcej platform opartych o blockchain Ethereum, które umożliwiają komunikację artystów z potencjalnymi kupcami. Jest to świetna okazja dla mniej znanych twórców, zajmujących się digital art’em. Dzięki NFT kolekcjonerzy mogą nabywać cyfrowe dzieła bez obaw o to, że zostaną one rozprowadzone w większych ilościach.
Sztuka nie jedno ma imię. Obecnie można zauważyć rosnące zainteresowanie twittami (postami umieszczanymi na platformie Twitter) znanych osób. Stokenizowane twitty zostają wystawiane na aukcję, dzięki czemu ktoś może stać się posiadaczem wpisów założyciela Twittera lub innej znanej osobowości.
Tokenizacja jest to proces polegający na tworzeniu nowych tokenów. Każdy stworzony token musi mieć swoją wartość, dlatego zaraz po utworzeniu zostaje mu ona nadana. Pokryciem wartości tokenów mogą być waluty fiat, udziały w jakiejś firmie lub właśnie przedmioty kolekcjonerskie.
Sprawdź najbezpieczniejszy portfel
Jak mogą być wykorzystywane w przyszłości?
To, w jaki sposób tokeny NFT mogą być wykorzystywane w przyszłości, ciężko jest przewidzieć. Biorąc pod uwagę wczesne stadium rozwoju tej technologii wiele może się jeszcze zmienić. Z dużym prawdopodobieństwem na stałe zostaną połączone ze światem sztuki. Jednak to nie jedyne zastosowanie, jakie mogą znaleźć.
Bardzo możliwe, że rozwój tej technologii zrewolucjonizuje dobrze znane nam instytucje takie jak muzea. Prawdopodobne, że będzie istniała możliwość nabycia tokena NFT przypisanego do danego eksponatu, bądź przynajmniej jakąś część dzieła. Pozwoli nam to zakupić wirtualny certyfikat na kość dinozaura lub antyczne uzbrojenie.
Tokeny NFT mogą reprezentować aktywa cyfrowe lub zasoby rzeczywiste. Pozwala to zakładać, że być może w niedalekiej przyszłości tokeny NFT będą stanowiły certyfikat autentyczności lub dowód posiadania nieruchomości. Biorąc pod uwagę unikatowość tokenów NFT, mogą one być wykorzystywane do pozyskiwania realnych fizycznych przedmiotów lub nawet eksponatów muzealnych.
Warto zwrócić uwagę na tokeny reprezentujące zdecentralizowane domeny. Idealnie to ilustruje to, jak szeroki wachlarz możliwości oferują tokeny NFT.
Skąd bierze się ich wartość oraz jak ją oszacować?
Wartość tokenów NFT jest w pełni uzależniona od tego, co ją pokrywa, mogą to być akcje firmy, nieruchomości, dzieła sztuki itp. Wszystko jednak sprowadza się do tego, jaką wartość tokenowi przypisują kupujący.
Jest to szczególnie widoczne w przypadku dzieł sztuki. Wartość jest rzeczą spekulatywną, nie jest to nic innego jak wiara w to, że dane aktywa są warte określoną ilość środków. Jeżeli mówimy o sztuce, nie ma żadnego innego potwierdzenia wartości tokenów NFT niż wiara społeczeństwa w ich wartość.
Przypadłość ta dotyczy właściwie wszystkich towarów i usług. Niezależnie od tego, czy mówimy o metalach szlachetnych, płótnach czy tokenach NFT, mają one taką wartość, jaką jest w stanie zaakceptować osoba kupująca. Biorąc jednak pod uwagę to, jak intensywnie rozwijają się portale aukcyjne oferujące sztukę cyfrową, można przypuszczać, że wiele osób pokłada duże nadzieje w tej technologii.
Po co ludzie kupują tokeny NFT?
Jak ustaliliśmy we wcześniejszej części artykułu, tokeny NFT cieszą się dużą popularnością wśród kolekcjonerów. Tokeny NFT mogą stanowić formę cyfrowego certyfikatu. Czy w takim razie osoba, która kupuje taki certyfikat, ma prawo do komercyjnego wykorzystywania danego dzieła?
Wszystko zależy od tego, jakie podpunkty będzie zawierać transakcja. Istnieje jednak możliwość nabycia praw do komercyjnego wykorzystania danego dzieła, co może umożliwić produkcję produktów zawierających np. daną grafikę. Prawa te mogą pozwalać również na wykorzystanie obrazu w filmach, grach lub zabawkach.
Najczęstszym powodem zakupu tokenów NFT wśród inwestorów jest ich potencjał do zyskiwania na wartości. Inwestorzy kupują cyfrowe certyfikaty, licząc na zysk z ich odsprzedaży. Tokeny NFT umożliwiają osobom zainteresowanym towarami kolekcjonerskimi ciekawy sposób mnożenia kapitału.
Chyba każdy słyszał o tym, jak wysokie sumy osiągają kolekcjonerskie karty lub figurki. Z dużym prawdopodobieństwem cyfrowe odpowiedniki kart czy innych produktów kolekcjonerskich również będą osiągały bardzo wysokie ceny. Token NFT w przyszłości będzie zapewne można wykorzystać jako zabezpieczenie pożyczki.
Tworzenie oraz sprzedaż – tokeny NFT
Tokeny kolekcjonerskie można zakupić w specjalnie przystosowanych do tego platformach. Najpopularniejsze giełdy tokenów to OpenSea oraz Rarible. Zakupu dokonuje się przy pomocy ETH.
Obecnie przy pomocy giełd można zakupić różne rodzaje tokenów:
- Domeny ENS (Ethereum Name Services).
- Karty kolekcjonerskie w wersji NFT.
- Gify, animacje i inne wytwory grafiki komputerowej.
- Dzieła sztuki.
- Wirtualne światy (wirtualne nieruchomości, przedmioty itp. dostępne w grach).
- Inne.
Jeżeli jesteś zainteresowany kupnem jakiegoś NFT, w celu późniejszej sprzedaży, warto najpierw zastanowić się nad tym, jaki potencjał ma dana kategoria oraz projekt. Bardzo często największe znaczenie ma pseudonim artysty. Im bardziej popularny twórca, tym większa szansa na to, że dany token będzie zyskiwał z czasem na wartości.
W jaki sposób powstają tokeny NFT?
Jeżeli chcesz samodzielnie stworzyć NFT, potrzebujesz do tego celu odpowiedniej platformy. Największymi projektami, które umożliwiają Ci taką opcję, są:
- Ethereum (standardy ERC-721 oraz ERC-1155)
- Binance Smart Chain (standardy BEP-712 oraz BEP-1155)
- Środowisko KodaDot
Najważniejszym czynnikiem, który musisz wziąć pod uwagę, są opłaty związane z wykorzystywania danego środowiska. Opłata za smart kontrakt generujący jeden NFT może wynosić nawet kilkaset dolarów. W takiej sytuacji nie warto tworzyć tokenów o niskiej wartości.
Rozważ również, w jaki sposób chcesz naprowadzić klienta na swój token oraz jak chcesz go przechowywać. Do przetrzymywania tokenów niezbędny będzie portfel obsługujący NFT.
W jakich projektach wykorzystuje się tokeny NFT?
Sorare
Piłka nożna jest sportem, który łączy ludzi. Gry ukazujące wizerunki najlepszych światowych piłkarzy zawsze cieszą się dużą popularnością. Nie ma więc nic dziwnego w tym, że nie musieliśmy długo czekać na grę opartą na blockchainie, w której gracze kolekcjonują cyfrowe karty przedstawiające piłkarzy.
God Unchained
Gra karciana, w której wszystkie karty wydawane są jako tokeny NFT. God Unchained niczym nie różni się od karcianych gier w wersji fizycznej, każda karta jest unikatowa, co pozwala dowolnie się nimi wymieniać.
Decentraland
Projekt ten polega na zbieraniu fragmentów wirtualnego świata. Gracze mogą posiadać oraz wymieniać się elementami zdecentralizowanego świata, oraz innymi przedmiotami. W ten sposób użytkownicy budują oraz rozwijają swoją własną przestrzeń wirtualną.
Już w roku 2012 rozpoczęto testy, które miały na celu stworzenie niepowtarzalnych jednostek mogących odwzorowywać akcje firm.
Na giełdach można znaleźć gify oraz obrazy dotyczące właściwie każdego zagadnienia. Artyści w swoich pracach poruszają tematy polityki, fantastyki czy popkultury.
Prawdopodobnie tak. Coraz więcej kolekcjonerów oraz firm zaczęło zwracać swoją uwagę na tokeny NFT. Wielkie sumy, za które zostają sprzedane dzieła cyberartystów, przyciągają spojrzenia osób zarówno z, jak i spoza środowiska artystycznego.
